Eland

Alces alces

Grootte en Gewicht

Mannetjes (stieren):
- Hoogte: 1,8 tot 2,1 meter aan de schouder. Ze kunnen ook drie meter lang worden.
- Gewicht: 400 tot 700 kg, soms zelfs tot 800 kg
Vrouwtjes (koeien):
- Hoogte: 1,5 tot 1,8 meter
- Gewicht: 300 tot 500 kg

Levensduur

In het wild: 15 tot 20 jaar
In gevangenschap: soms tot 25 jaar

Voeding

Elanden zijn herbivoren (planteneters). Ze eten:

Bladeren, twijgen en schors van bomen zoals wilg, berk en populier
Waterplanten zoals waterlelies en moerasplanten
In de winter: vooral houtige planten en schors

Uiterlijke Kenmerken

Kleur: Donkerbruin tot zwartbruin
Kop: Lang met een grote, overhangende bovenlip
Poten: Lang en slank – ideaal voor het lopen door diepe sneeuw of moerassen
Gewei: Alleen mannetjes hebben een gewei, dat breed en plat is (palmvormig), en elk jaar wordt afgeworpen en opnieuw gegroeid
Keelhuid: Een opvallende huidflap onder de keel, ook wel een “bel” genoemd

Familie

De eland behoort tot de familie Cervidae (hertachtigen).
Wetenschappelijke naam: Alces alces

Verspreiding en Habitat

Elanden leven in het noordelijk halfrond, vooral in:

Noord-Amerika: Canada, Alaska, noordelijke VS (zoals Minnesota, Maine)
Europa: Scandinavië (Noorwegen, Zweden, Finland)
Azië: Rusland, Siberië, Mongolië

Habitat

Boreale bossen (taiga)
Moerassen en wetlands
Bergachtige gebieden met veel vegetatie
Ze hebben toegang tot water nodig – ze zijn goede zwemmers!

Interessante Feiten

Elanden kunnen zwemmen tot wel 10 km en duiken tot 6 meter diep om waterplanten te eten.
Hun gewei kan tot wel 1,8 meter breed worden!
Ze hebben een uitstekend reukvermogen en gehoor, maar hun zicht is beperkt.
In de paartijd (september-oktober) maken mannetjes diepe, grommende geluiden om vrouwtjes aan te trekken.
Ze zijn solitair – leven meestal alleen, behalve moeders met kalveren.

Extra informatie over Elanden

Het leren van het gewei van de Eland?

Grootte van het Gewei

Het gewei van een mannetjeseland is het grootste van alle hertensoorten.
Het kan tot wel 1,8 meter breed worden en weegt soms meer dan 30 kg!
De vorm is palmvormig – breed en plat met meerdere punten, in tegenstelling tot de meer takvormige geweien van andere herten.

Waar is het Gewei van Gemaakt?

Het gewei is gemaakt van botweefsel, dat voornamelijk bestaat uit calcium en fosfor.
Tijdens de groei is het bedekt met een zachte huidlaag genaamd “velvet” (fluweel), die bloedvaten bevat om het gewei van voedingsstoffen te voorzien.
Zodra het gewei volgroeid is, verdwijnt het fluweel en blijft het harde bot over.

Groeicyclus van het Gewei

Voorjaar (april-mei): De groei begint, aangedreven door testosteron.
Zomer: Het gewei groeit snel – tot wel 2,5 cm per dag!
Najaar (september-oktober): Het gewei is volledig ontwikkeld en wordt gebruikt tijdens de paartijd.
Winter (november-december): Het gewei valt af wanneer het testosteronniveau daalt.
Volgende lente: Een nieuw gewei begint te groeien.

Wat Doen Elanden met Hun Gewei?

Het gewei speelt een belangrijke rol in verschillende aspecten van het leven van een eland:

Vechten om Vrouwtjes
- Tijdens de bronsttijd (paartijd) gebruiken mannetjes hun gewei om te vechten met rivalen.
- Deze gevechten bepalen wie dominant is en toegang krijgt tot vrouwtjes.
Impressie maken
- Een groot en symmetrisch gewei toont kracht en gezondheid – belangrijk om vrouwtjes aan te trekken.
Verdediging
- Hoewel elanden meestal hun grootte en kracht gebruiken om roofdieren af te schrikken, kan het gewei ook dienen als wapen.
Communicatie
- De houding van het gewei kan helpen bij het tonen van agressie of dominantie tegenover andere elanden.

Interessant Weetje

Omdat het gewei elk jaar opnieuw groeit, is het een van de snelst groeiende botstructuren in het dierenrijk!

Het gewei lijkt meer op een kunstwerk.

Hoe snel kan Eland rennen?

Snelheid

Elanden kunnen rennen tot een snelheid van ongeveer 55 tot 60 km/u over korte afstanden.
Dat is vergelijkbaar met een galopperend paard!

Beweging tijdens het Rennen

Elanden hebben lange, krachtige poten die hen helpen om snel te versnellen.
Hun loopstijl is een soort lange galop waarbij ze grote sprongen maken.
Ondanks hun grootte bewegen ze verrassend soepel en wendbaar, vooral in bossen of moerassige gebieden.

Waarom Rennen Elanden?

Elanden rennen in verschillende situaties:

Vlucht voor roofdieren
- Ze rennen weg van wolven, beren of mensen.
- Hun snelheid en grootte maken hen moeilijk te vangen.
Verdediging van kalveren
- Moederelanden kunnen agressief rennen om hun jongen te beschermen.
Territoriale conflicten
- Mannetjes kunnen rennen of chargeren tijdens gevechten met rivalen in de paartijd.
Schrikreactie
- Bij plotselinge geluiden of bewegingen kunnen ze instinctief wegrennen.

Uithoudingsvermogen

Elanden zijn geen langeafstandslopers.
Ze kunnen enkele minuten op hoge snelheid rennen, maar raken daarna snel uitgeput.
Voor langere afstanden schakelen ze over op een snelle, stevige wandelpas van ongeveer 8 tot 10 km/u, die ze veel langer kunnen volhouden.

Kijk hoe snel die Eland Gaat!

Kunnen Eland zwemmen?

Veel mensen denken dat zulke grote dieren als elanden niet kunnen zwemmen. Maar de waarheid is: elanden zijn uitstekende zwemmers! Zelfs zonder training of oefening kunnen ze lange afstanden afleggen in het water.

Hoe Zwemmen Elanden Eigenlijk?

Elanden gebruiken hun lange poten om krachtige slagen te maken, net als een soort hondenzwemslag.
Hun grote hoeven helpen hen om zich goed af te zetten in het water.
Ze houden hun kop hoog boven water, en hun neusgaten sluiten zich automatisch een beetje af om water buiten te houden.

Zwemsnelheid

Elanden kunnen zwemmen met een snelheid van ongeveer 6 tot 9 km/u.
Dat is sneller dan de gemiddelde mens kan zwemmen!

Waarom Zwemmen Elanden?

Elanden zwemmen om verschillende redenen:

Voedsel zoeken
- Ze eten graag waterplanten zoals waterlelies, die ze alleen in meren of moerassen kunnen vinden.
Vlucht voor roofdieren
- In het water zijn ze vaak veiliger voor wolven of beren.
Oversteken van rivieren of meren
- In hun leefgebied zijn veel meren en rivieren. Zwemmen is vaak de snelste route.
Afkoelen in de zomer
- Elanden hebben een dikke vacht. In warm weer zoeken ze verkoeling in het water.

Kunnen Elanden Duiken?

Ja! Elanden kunnen duiken tot wel 5 à 6 meter diep om bij planten op de bodem te komen.

Ze kunnen hun adem tot ongeveer 30 seconden inhouden.
Tijdens het duiken sluiten ze hun neusgaten automatisch af.

Watertemperatuur

Elanden zwemmen vaak in koud water, zelfs in meren van slechts 4 tot 10°C.
Hun dikke huid en vacht beschermen hen tegen onderkoeling.
In de zomer zoeken ze juist het water op om af te koelen.

Interessant Weetje

Er zijn meldingen van elanden die meer dan 10 kilometer hebben gezwommen zonder pauze!

Ik dacht dat ik het Loch ness monster ziet!

Wat voor geluid maakt de Eland?

VHoewel elanden vaak stil zijn, kunnen ze indrukwekkende geluiden maken – vooral tijdens de paartijd. Hun geluiden zijn diep, rauw en soms verrassend luid.

Soorten Geluiden

Gebrul of Grommen (Bull Call)
- Gemaakt door mannetjes tijdens de bronsttijd (september-oktober)
- Klinkt als een laag, grommend gebrul of een diepe kreun
- Doel: indruk maken op vrouwtjes en rivalen afschrikken
- Voorbeeldgeluid: “Uuuuhhhrrrghhh!”
Kreten of Loeien (Cow Call)
- Gemaakt door vrouwtjes om mannetjes aan te trekken
- Klinkt als een lange, jankende roep
- Doel: aangeven dat ze klaar zijn om te paren
- Voorbeeldgeluid: “Mwaaaaahhh!”
Kalfgeluiden
- Klinken als een hoge piep of klaaglijk gemekker
- Wordt gebruikt om de moeder te roepen of als ze bang zijn
Waarschuwingsgeluiden
- Een snorkend of blazend geluid als ze schrikken
- Soms gevolgd door stampen met de poten

Hoe Luid Zijn Elandgeluiden?

Het gebrul van een mannetjeseland kan tot wel 90 decibel (dB) bereiken.
Ter vergelijking:
- Normaal gesprek: 60 dB
- Drukke straat: 80 dB
- Elandgebulder: 85–90 dB
- Dat is ongeveer zo luid als een grasmaaier of vrachtwagen op korte afstand!