Pauw

Pavo

Grootte en Gewicht

Mannetjes (pauwhaan):
- Lengte: Tot wel 2,3 meter, inclusief de lange staartveren (sleep).
- Gewicht: Ongeveer 4 tot 6 kg.
Vrouwtjes (pauwhen):
- Lengte: Ongeveer 86 tot 100 cm.
- Gewicht: Ongeveer 2,75 tot 4 kg.

Levensduur

In het wild: 15 tot 20 jaar.
In gevangenschap (zoals in dierentuinen): Tot wel 25 jaar.

Voeding

Pauwen zijn omnivoren. Ze eten onder andere:

Zaden
Vruchten
Insecten
Kleine reptielen (zoals hagedissen)
Kleine zoogdieren (soms)
Bloemen en bladeren

Uiterlijke Kenmerken

Mannetjes:
- Felgekleurde blauwe of groene veren
- Een indrukwekkende sleep van staartveren met oogvormige patronen (ocelli)
- Gebruiken hun staart om te pronken tijdens de balts
Vrouwtjes:
- Minder opvallend gekleurd, meestal bruin of grijzig
- Geen lange sleep

Taxonomie (Wetenschappelijke Indeling)

Familie: Phasianidae (fazantachtigen)
Geslacht: Pavo
Bekende soorten:
- Blauwe pauw (Pavo cristatus) – meest bekend, uit India.
- Groene pauw (Pavo muticus) – uit Zuidoost-Azië.
- Congo pauw (Afropavo congensis) – uit Afrika, minder bekend.

Verspreiding en Habitat

Oorsprong:
- Blauwe pauw: India, Sri Lanka
- Groene pauw: Myanmar, Thailand, Cambodja, Vietnam, Indonesië
- Congo pauw: Centraal-Afrika (Congo-bekken)
Habitat:
- Tropische en subtropische bossen
- Open graslanden met bomen
- Landbouwgebieden in de buurt van menselijke nederzettingen

Interessante Feiten

De staartveren van de mannetjes kunnen tot 60% van hun totale lichaamslengte uitmaken.
Pauwen kunnen vliegen, ondanks hun grootte – meestal korte afstanden of om in bomen te slapen.
In India wordt de blauwe pauw beschouwd als een heilig dier en is het de nationale vogel.
De “roep” van een pauw is luid en wordt vaak gehoord vóór regen – vandaar dat ze soms als weervoorspellers worden gezien.
Pauwen worden al duizenden jaren gehouden als sierdieren in paleizen en tuinen.

Extra informatie over Pauwen

Wat betekent als een pauw zijn veren spreidt?

Wanneer een pauwhaan zijn staart spreidt, is dat geen willekeurige beweging – het is een baltsgedrag, bedoeld om de aandacht te trekken van vrouwtjes. De pauw toont zijn prachtige sleep van iriserende veren, versierd met oogvormige patronen, in een waaiervorm die tot wel twee meter breed kan zijn. Dit visuele spektakel is bedoeld om indruk te maken en te laten zien dat hij een sterke, gezonde partner is.

Hoe doet hij dat?

De pauw tilt zijn lange staartveren omhoog en spreidt ze uit in een halve cirkel. Tegelijkertijd trilt hij met zijn veren – een subtiele beweging die een zoemend geluid veroorzaakt, nauwelijks hoorbaar voor mensen, maar goed waarneembaar voor vrouwtjespauwen. Dit geluid en de beweging versterken het visuele effect van de veren.

Gedrag tijdens het spreiden

Tijdens het pronken:

De pauw draait zich langzaam rond om zijn veren vanuit verschillende hoeken te tonen.
Hij houdt zijn kop hoog en zijn borst vooruit.
Hij kan ook luid roepen om extra aandacht te trekken.

Wetenschappers noemen dit gedrag een vorm van seksuele selectie: vrouwtjes kiezen vaak de mannetjes met de meest symmetrische en kleurrijke veren, wat wijst op goede genen.

Meer dan schoonheid

Hoewel het spreiden van de staart vooral een romantisch ritueel is, speelt het ook een rol in territoriaal gedrag. Soms gebruiken pauwen hun veren om indruk te maken op rivalen of om roofdieren af te schrikken.

Spreiden Pauwen Hun Staart op andere Manieren?

Wanneer we denken aan een pauw die zijn staart spreidt, stellen we ons meestal het klassieke beeld voor: een mannetje dat zijn prachtige veren als een waaier opent om indruk te maken op een vrouwtje. Maar pauwen gebruiken hun staart op meerdere manieren, elk met een eigen betekenis en doel.

1. De Baltswaaier – Voor de Vrouwtjes

Dit is de bekendste vorm:

De pauw spreidt zijn staart volledig in een grote halve cirkel.
Hij trilt met zijn veren om een zoemend geluid te maken.
Hij draait langzaam rond om zijn schoonheid van alle kanten te tonen.
Doel: indruk maken op vrouwtjes tijdens het paarseizoen.

2. De Waarschuwingswaaier – Voor Vijanden

Soms spreidt een pauw zijn staart om indruk te maken op roofdieren of indringers:

De veren worden snel omhoog gegooid, vaak met een luid roepgeluid.
De pauw maakt zich groot en dreigend.
Doel: afschrikken van gevaar.

3. De Halve Spreiding – Voor Aandacht of Dominantie

In sommige gevallen spreidt de pauw zijn staart maar gedeeltelijk:

Bijvoorbeeld tegenover andere mannetjes om dominantie te tonen.
Of om de aandacht te trekken van een vrouwtje zonder direct te pronken.
Doel: sociale signalen geven binnen de groep.

4. De Rusthouding – Staart Licht Gespreid

Soms zie je een pauw met zijn staart een beetje gespreid terwijl hij op de grond rust:

De veren hangen losjes naar beneden.
Geen trilling of beweging.
Doel: comfort of lichte alertheid.

Die veren zijn echt subliem.

Kunnen Pauwen vliegen?

Veel mensen denken dat pauwen loopvogels zijn, zoals struisvogels of emoes. Dat is begrijpelijk: pauwen zijn groot, zwaar en hebben lange staartveren. Maar in tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt, kunnen pauwen wél vliegen – en dat doen ze op een unieke manier.

Hoe vliegen pauwen?

Pauwen gebruiken hun krachtige borstspieren en brede vleugels om korte, krachtige vluchten te maken. Ze rennen eerst een paar passen en springen dan omhoog, waarbij ze hun vleugels snel en krachtig slaan. Hun lange staartveren worden tijdens het vliegen opgevouwen om de luchtweerstand te verminderen.

Hoelang en hoe hoog kunnen ze vliegen?

Vliegtijd: Meestal kort, vaak maar 10 tot 30 seconden.
Afstand: Tot ongeveer 100 tot 300 meter.
Hoogte: Ze kunnen tot 15 meter hoog vliegen – genoeg om in bomen te landen of over obstakels te komen.
Snelheid: Tijdens de vlucht kunnen pauwen snelheden bereiken van ongeveer 16 tot 24 km/u (ongeveer 10 tot 15 mijl per uur). Dit is snel genoeg om gevaar te ontwijken, maar niet bedoeld voor langeafstandsvluchten.

Wanneer vliegt een pauw?

Pauwen vliegen niet voor hun plezier. Ze doen het vooral in deze situaties:

Om te vluchten voor roofdieren of gevaar.
Om te slapen: Pauwen slapen vaak in bomen om veilig te zijn voor roofdieren op de grond.
Om zich te verplaatsen naar een hogere plek, zoals een muur of tak.
Bij schrik: Een plots geluid of beweging kan een pauw laten opvliegen.

Gedrag tijdens het vliegen

Ze maken vaak een luid klapperend geluid met hun vleugels.
Ze vliegen in een rechte lijn naar een veilige plek.
Na de landing blijven ze vaak even alert en stil zitten om hun omgeving te observeren.

Waar gaat die Pauw naartoe?

Het dieet van de Pauw

Pauwen zijn omnivoren, wat betekent dat ze zowel plantaardig als dierlijk voedsel eten. In het wild zoeken ze actief naar voedsel op de grond, waarbij ze met hun snavel pikken en scharrelen tussen bladeren, gras en struiken.

Hoe eet een pauw?

Pauwen gebruiken hun scherpe snavel om voedsel op te pikken. Ze hebben geen tanden, dus ze slikken hun voedsel meestal in kleine stukjes door. Groter voedsel, zoals kleine dieren, wordt eerst met de snavel vastgepakt en soms tegen de grond geslagen om het te doden of kleiner te maken.

Plantaardig voedsel dat pauwen eten:

Zaden
Granen (zoals maïs en tarwe)
Vruchten (zoals bessen, vijgen, mango)
Groenten (zoals bladgroenten)
Bloemen
Jonge scheuten en bladeren

Dierlijk voedsel dat pauwen eten:

Insecten (zoals kevers, mieren, termieten)
Wormen
Slakken
Kleine reptielen (zoals hagedissen)
Muizen
Baby-slangen
Kikkers
Spinnen

Wat eten pauwen in gevangenschap, op boerderijen of in dierentuinen?

Speciaal pluimveevoer of fazantenkorrels
Gekookte rijst of granen
Groenten zoals wortels, spinazie, kool
Fruit zoals appel, banaan, druiven
Gekookte eieren (als eiwitbron)
Meelwormen of andere insecten als traktatie

Wat vinden pauwen het lekkerst?

Hoewel pauwen veel soorten voedsel eten, hebben ze een voorkeur voor:

Zoet fruit zoals mango, druiven en bessen
Meelwormen en andere insecten – een echte traktatie!
Zachte zaden zoals zonnebloempitten
Verse groene bladeren zoals spinazie of sla

Deze voedingsmiddelen worden vaak als beloning of lokkertje gebruikt door verzorgers.

Wat mogen pauwen niet eten? (Slecht of gevaarlijk voedsel)

Zout voedsel (zoals chips of gezouten noten)
Chocolade
Avocado
Rauw vlees
Schimmelend of bedorven voedsel
Ui en knoflook
Cafeïne (zoals koffie of thee)

Wat voor geluid maakt Pauw?

Pauwen staan niet alleen bekend om hun prachtige veren, maar ook om hun opvallende roep. Hun geluid is luid, scherp en soms verrassend voor wie het nog nooit heeft gehoord.

Wat voor soorten geluiden maken pauwen?

Pauwen hebben een gevarieerd stemgeluid, dat ze gebruiken in verschillende situaties. Hier zijn enkele veelvoorkomende soorten geluiden:

Roep tijdens het paarseizoen
- Klinkt als: “miauw”, “kee-ow” of “aaah-aaah”
- Betekenis: De mannetjes roepen om vrouwtjes aan te trekken en hun aanwezigheid te laten horen.
Waarschuwingsroep
- Klinkt als: Scherpe, herhaalde kreten
- Betekenis: Wordt gebruikt om andere pauwen te waarschuwen voor gevaar, zoals roofdieren.
Contactgeluiden
- Klinkt als: Zachtere, korte geluidjes
- Betekenis: Pauwen gebruiken deze om contact te houden met soortgenoten, vooral in groepen.
Alarmroep
- Klinkt als: Een plots, luid gekrijs
- Betekenis: Wordt gebruikt bij plotselinge schrik of als er direct gevaar is.

Hoe luid is een pauw?

Pauwen kunnen zeer luid zijn. Hun roep kan:

Tot wel 115 decibel (dB) bereiken op korte afstand.
Ter vergelijking: dat is ongeveer even luid als een kettingzaag of een rockconcert!
Hun geluid kan tot 1 kilometer ver hoorbaar zijn, vooral in open gebieden.

Waarom zijn ze zo luid?

Om vrouwtjes te lokken over grote afstanden.
Om territorium aan te geven.
Om soortgenoten te waarschuwen voor gevaar.

Luister goed hoe de pauw zijn geluid maakt.

Wat gebeurt er als Pauw een mens ziet?

Pauwen zijn voorzichtige maar nieuwsgierige vogels. Hun reactie op mensen hangt af van de situatie, hun omgeving, en of ze gewend zijn aan menselijke aanwezigheid.

Wat gebeurt er als een pauw een mens ziet?

Wanneer een pauw een mens opmerkt, kan hij op verschillende manieren reageren:

Voorzichtig observeren
- De pauw blijft op afstand staan en kijkt aandachtig.
- Hij houdt zijn kop hoog en beweegt langzaam.
- Dit is een teken van waakzaamheid.
Weglopen of wegrennen
- Als de pauw zich bedreigd voelt, zal hij meestal wegvluchten.
- Hij rent snel weg of vliegt naar een hogere plek, zoals een boom of muur.
Blijven staan of dichterbij komen
- In dierentuinen of op boerderijen waar pauwen gewend zijn aan mensen, kunnen ze juist dichterbij komen.
- Soms hopen ze op voedsel of zijn ze gewoon nieuwsgierig.

Kunnen pauwen kwaad worden op mensen?

Over het algemeen zijn pauwen niet agressief tegenover mensen. Maar in sommige gevallen kunnen ze verdedigend gedrag vertonen:

Tijdens het broedseizoen kunnen mannetjes territoriaal zijn.
Als een mens te dichtbij komt of plotselinge bewegingen maakt, kan een pauw dreigend gedrag tonen:
- Hij spreidt zijn staart.
- Hij maakt een luid geluid.
- Hij kan zelfs een korte uitval doen met zijn snavel of poten.

Maar dit gebeurt zelden, en meestal alleen als de pauw zich in het nauw gedreven voelt.

Hoe snel kan pauw rennen?

Hoewel pauwen vooral bekend staan om hun sierlijke uiterlijk en indrukwekkende staart, zijn ze ook verrassend snel op de grond. Als het nodig is, kunnen ze flink vaart maken!

Hoe snel rent een pauw?

Pauwen kunnen rennen met een snelheid van ongeveer 16 tot 20 kilometer per uur.
Dat is vergelijkbaar met een mens die stevig jogt.
Ze gebruiken hun sterke poten en lange tenen om snel over de grond te bewegen, vooral op open terrein.

Hoelang kunnen ze rennen? (Uithoudingsvermogen)

Pauwen zijn sprinters, geen langeafstandslopers.
Ze kunnen meestal enkele tientallen seconden tot een paar minuten achter elkaar rennen.
Hun rennen is bedoeld om snel te ontsnappen, niet om lange afstanden af te leggen.

Wanneer rennen pauwen?

Pauwen rennen in verschillende situaties, zoals:

Bij gevaar
- Als ze een roofdier of mens te dichtbij zien komen, rennen ze snel weg.
- Vaak rennen ze eerst, en vliegen daarna een korte afstand naar een veilige plek.
Om voedsel te bereiken
- In groepen kunnen ze rennen om als eerste bij voedsel te zijn, vooral als er iets lekkers wordt aangeboden.
Territoriaal gedrag
- Mannetjes kunnen korte stukjes rennen om andere mannetjes weg te jagen of indruk te maken.
Spel of nieuwsgierigheid
- Jonge pauwen (kuikens of juvenielen) rennen soms uit speelsheid of om hun omgeving te verkennen.