Chinchilla

Chinchilla laniger

Grootte en Gewicht

Lengte: Volwassen chinchilla’s zijn meestal tussen de 23 en 38 cm lang, exclusief de staart.
Staartlengte: De staart is ongeveer 10 tot 15 cm lang.
Gewicht:
- Mannetjes: ongeveer 400 tot 600 gram
- Vrouwtjes: iets groter, vaak 500 tot 800 gram

Voeding

Chinchilla’s zijn herbivoren. Hun dieet bestaat uit:

Hooi (zoals timothy hooi) – essentieel voor hun spijsvertering
Speciale chinchillapellets
Kleine hoeveelheden gedroogde kruiden of bloemen
Geen vers fruit of groenten – dit kan diarree veroorzaken

Ze hebben ook constant toegang nodig tot vers water.

Levensduur

In het wild: ongeveer 8 tot 10 jaar
In gevangenschap (met goede verzorging): 10 tot 20 jaar, soms zelfs langer!

Taxonomie (familie)

Familie: Chinchillidae
Andere dieren in dezelfde familie:
- Viscacha’s – lijken op chinchilla’s maar zijn groter en leven in andere gebieden
- Bergviscacha – een soort die in rotsachtige gebieden leeft

Verspreiding en Habitat

Oorsprong: Andesgebergte in Zuid-Amerika, vooral in:
- Peru
- Bolivia
- Chili
- Argentinië
Habitat: Rotsachtige, droge berggebieden op grote hoogte (tot 4.000 meter)

Kenmerken van de chinchilla

Vacht: Extreem zacht en dicht – ze hebben tot wel 80 haren per haarzakje!
Kleur: Meestal grijs, maar er bestaan ook witte, zwarte en beige varianten (vooral door fokprogramma’s)
Oren: Groot en rond – helpt bij het reguleren van lichaamstemperatuur
Ogen: Groot en donker – aangepast aan schemerige omstandigheden
Staart: Harig en stevig – helpt bij balans

Interessante feiten

Vachtverzorging: Chinchilla’s nemen stofbaden in plaats van waterbaden. Water kan hun vacht beschadigen.
Sprongkracht: Ze kunnen tot 1,8 meter hoog springen!
Tanden: Hun tanden groeien voortdurend, dus ze moeten altijd iets hebben om op te knagen.
Temperatuurgevoelig: Ze kunnen oververhit raken bij temperaturen boven de 25°C.
Nachtactief: Chinchilla’s zijn meestal actief in de avond en nacht.

Extra informatie over Chinchilla's

Wat is een chinchilla eigenlijk?

Een chinchilla is een klein knaagdier dat bekend staat om zijn extreem zachte en dichte vacht. De wetenschappelijke naam van de chinchilla is Chinchilla lanigera (voor de meest voorkomende soort in gevangenschap).

Waar leven chinchilla’s?

Chinchilla’s komen oorspronkelijk uit de Andesgebergte in Zuid-Amerika, vooral in landen zoals:

Chili
Peru
Bolivia
Argentinië

Ze leven op grote hoogtes in rotsachtige en droge gebieden, waar ze zich verstoppen in spleten en holen om te schuilen voor roofdieren en extreme temperaturen.

Wat doen chinchilla’s in hun natuurlijke habitat?

In het wild:

Zijn ze nachtactief – ze komen vooral ’s nachts tevoorschijn om voedsel te zoeken.
Ze eten planten, gras, schors en zaden.
Ze gebruiken hun springvermogen om zich snel te verplaatsen tussen rotsen.
Ze nemen stofbaden om hun vacht schoon en gezond te houden.

Chinchilla’s in dierenwinkels

Tegenwoordig worden chinchilla’s ook gehouden als huisdieren. Je kunt ze vinden in dierenwinkels of bij gespecialiseerde fokkers. Ze zijn populair vanwege hun zachte vacht en speelse karakter, maar ze hebben wel speciale verzorging nodig:

Een grote kooi met veel ruimte om te springen
Stofbaden in plaats van water
Een koele omgeving (ze kunnen niet goed tegen hitte)

Waarom nemen Chinchilla's stofbaden?

Chinchilla’s nemen stofbaden om hun vacht schoon en gezond te houden. Dit doen ze niet zomaar — het is essentieel voor hun welzijn.

Een extreem dikke vacht

Chinchilla’s hebben een van de dichtste vachten van alle dieren. Er groeien wel 80 tot 100 haren uit één haarzakje, terwijl mensen er maar één hebben. Door deze dichte vacht:

Kan water niet goed verdampen
Blijft de vacht lang vochtig als ze nat worden
Kunnen ze ziektes krijgen, zoals mycose (een schimmelinfectie)

Daarom mogen chinchilla’s nooit in water baden.

Hoe helpt stof?

In plaats van water gebruiken chinchilla’s fijn stof om hun vacht te reinigen. Dit stof:

Dringt diep door in de vacht
Absorbeert vuil, olie en vocht
Houdt de vacht droog en luchtig

Het stof rolt tussen de haren en neemt alles mee wat niet thuishoort — zoals vet, huidschilfers en zweet.

Wat voor stof gebruiken ze?

In het wild gebruiken chinchilla’s:

Fijn zand
Stof van rotsen
Soms zelfs as van vulkanen

Deze natuurlijke stoffen zijn zacht en absorberend, en veroorzaken geen schade aan hun huid of vacht.

Wat gebeurt er tijdens een stofbad?

Tijdens een stofbad:

De chinchilla rolt en draait in het stof.
Het stof dringt door tot aan de huid.
Vuil, olie en vocht worden geabsorbeerd.
De vacht blijft droog, schoon en gezond.

Hoelang neemt een chinchilla een stofbad?

Een chinchilla neemt meestal 5 tot 15 minuten per keer een stofbad.
Dit mag 2 tot 4 keer per week aangeboden worden.
Te lang of te vaak stofbaden kan de huid uitdrogen, dus kort en regelmatig is het beste!

Hoe leren chinchilla’s stofbaden nemen?

1. Instinct vanaf jonge leeftijd

Chinchilla’s worden geboren met een natuurlijk instinct om hun vacht schoon te houden.
Al na een paar weken beginnen jonge chinchilla’s nieuwsgierig te worden naar stofbaden.
Ze voelen zich aangetrokken tot het stof en beginnen erin te rollen, ook al hebben ze het nog nooit eerder gedaan.

2. Leren van ouders of andere chinchilla’s

In het wild of in een groep in gevangenschap kijken jonge chinchilla’s naar volwassen dieren.
Ze imiteren het gedrag van hun ouders of andere chinchilla’s die stofbaden nemen.
Dit helpt hen om te leren hoe ze moeten rollen, draaien en zich schoonmaken.

3. Proberen en ervaren

Zelfs chinchilla’s die alleen zijn opgegroeid, zullen vaak vanzelf beginnen met stofbaden zodra ze toegang krijgen tot het juiste stof.
Ze leren door ervaring: het stof voelt prettig aan, en ze merken dat hun vacht schoner en luchtiger wordt.

Hier is filmpje hoe chinchilla een stofbad nemen

Zijn er andere dieren die nemen stofbaden?

Er zijn inderdaad meerdere dieren die stofbaden nemen om hun vacht of veren schoon te houden. Dit gedrag komt niet alleen voor bij chinchilla’s, maar ook bij verschillende andere soorten.

Hier is een lijst van dieren die bekend staan om het nemen van stofbaden:

Chinchilla’s
- Gebruiken fijn stof of vulkaanas om hun vacht schoon te houden.
Degoes
- Kleine knaagdieren uit Zuid-Amerika, nemen ook graag stofbaden.
Gerbils
- Woestijnknaagdieren die stofbaden nemen om hun vacht te verzorgen.
Hamsters
- Vooral de Russische dwerghamster en de Chinese dwerghamster nemen graag stofbaden.
Vogels
- Veel vogelsoorten, zoals mussen, spreeuwen, duiven en kwartels, nemen stofbaden om hun veren te reinigen en parasieten te verwijderen.
Olifanten
- Gooien zand of stof over hun lichaam om hun huid te beschermen tegen de zon en insecten.
Struisvogels
- Rollen in het zand om hun veren schoon te houden.
Buffels en bizons
- Rollen in stof of modder om parasieten te bestrijden en hun huid te beschermen.

Leren over de vacht van de Chinchilla's

Chinchilla’s hebben de dichtste vacht van alle landdieren. In één haarzakje (follikel) groeien wel 80 tot 100 haartjes, terwijl mensen er maar één per follikel hebben. Hierdoor is hun vacht extreem zacht en voelt bijna als fluweel.

Bescherming tegen parasieten

Door deze dichte vacht kunnen vlooien en andere parasieten bijna niet overleven op een chinchilla. Er is simpelweg geen ruimte voor insecten om tussen de haren te bewegen of hun eitjes te leggen.

Vacht laten glijden om te ontsnappen

Als een chinchilla wordt gegrepen door een roofdier, kan hij een deel van zijn vacht loslaten. Dit heet “fur slip”. De vacht glijdt dan van het lichaam af, waardoor de chinchilla kan ontsnappen. Soms blijven er dan plukken of klonten vacht achter op de plek waar hij gegrepen werd.

Vacht als waardevol bezit

In het begin van de 1900s werd de vacht van chinchilla’s zo waardevol als goud. Mensen jaagden massaal op chinchilla’s om hun huiden te gebruiken voor het maken van bontjassen en luxe kleding. Door deze jacht zijn wilde chinchilla’s bijna uitgestorven geraakt.